Topraktan bir şehir çıktı

İzmir'in Torbalı ilçesi sınırlarındaki 5 bin yıllık Metropolis antik kentinde bu sezon, Roma dönemine ait hamam, Zeus, şans tanrıçası Tyhke'nin heykelleri ve gladyatör betimli kandiller bulundu. Metropolis Kazı Heyeti Başkanı, Trakya Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Serdar Aybek, Yeniköy ve Özbek köyleri arasındaki tepede bulunan Metropolis antik kentindeki kazıların Kültür ve Turizm Bakanlığı, Sabancı Vakfı, Metropolis Sevenler Derneği ve Torbalı Belediyesi'nin desteğiyle 20 yıldır sürdürüldüğünü anlattı.

Metropolis'in, kentlerin sınırlarının henüz belirlenmediği geometrik döneme kadar uzanan bir kültür tabakasına sahip olduğunu, helenistik süreçte bölgedeki tiyatronun, çeşitli binaların inşa edildiğini, kentin “küçük bir sanat kenti” niteliği taşıdığını belirten Aybek, şöyle devam etti:
“Metropolis, günümüzden 5 bin yıl önce Erken Tunç Çağı'nda kurulmuştur. Kentin akropolisinde yürütülen arkeolojik kazı çalışmaları sırasında burada Erken Tunç Çağı ve Orta Tunç Çağı'na ait bazı seramik parçaları ile taş baltalar ve Hitit Dönemi ile çağdaş bir mühür bulundu.”

Efes Antik Kenti'nin çok yakınında olan Metropolis'teki bütün binalarda, yapılarda ayrı bir inceliğe rastladıklarını, mermer ve heykellerin dikkatle ele alınarak işlendiğini kaydeden Aybek, “Metropolisi küçük şirin bir Helenistik kent olarak görüyoruz” dedi.

Kazı çalışmalarında Metropolis'in koruyucusunun Ares olarak sikkelere işlendiğini tespit ettiklerini, Efes Antik Kenti'nde koruyucu tanrının ise Artemis olduğunu anlatan Aybek, “Bu durum Batı Anadolu'da görmediğimiz bir şey. Bu durum Metropolis'e gizem katıyor” diye konuştu.

Roma dönemine ait hamam

Bu sezon 4 ay süren kazı çalışmalarını dolu dolu geçirdiklerini, önceki yıllarda bulunan Roma Hamamı ve palaestra (güreş alanı) alanındaki çalışmaları sürdürdüklerini kaydeden Aybek, bu yılki çalışmaları şöyle anlattı:

“Bu yıl kazılarda Metropolis'in küçük şirin yapısını biraz da tekzip eder şekilde anıtsal bir yapıyla karşılaştık. 100 metreye 100 metreye kurulu alanda bu yapı, arkasında Roma hamamı ve hemen önünde kare planlı spor sahasını içermekteydi. Buranın çevresindeki mozaiklerde çalışmalarımız devam etti. Yaklaşık 40 metre uzunluğunda, 6 metre genişliğindeki bu mozaik galerilerle kare planlı yapıyı çevreliyor.”

Çalışmanın son günlerinde Metropolis'in bir hamamını daha tespit ettiklerini anlatan Aybek, şöyle devam etti:

“Bulduğumuz yeni hamam mozaiklerin üzerine inşa edilmiş bir yapı. Yeterli vakit olmadığı için bunu tamamlayamadık. Bu hamam diğer hamama göre daha küçük. Önümüzdeki yıl bu alanı daha fazla gün yüzüne çıkaracağız. Ayrıca hamamın ateşlik mekanları, hamamın zemin altı ısıtma sistemleri, hamam duvarlarında kullanılmış oluklu tuğlalar, mermer kaplı salon, hamam kazılarında baştanrı Zeus, şans tanrıçası Tyhke heykeli ve gladyatör betimli kandiller, pişmiş toprak figürler ve cam yüzük, pişmiş toprak matara bulduk. Hamamın M.S. 2. yüzyılda Roma İmparatoru Antininus Pius zamanında inşa edilmiş olduğunu tespit ettik.”