Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD), son günlerde bir kez daha tarihi yok etmesiyle gündemde. Musul Müzesi’ndeki heykelleri balyozlarla parçalayan IŞİD militanları, işgal altında tuttukları bölgelerde daha önce de binlerce yıllık tarihi eserleri yok etti. Uluslararası örgütler bu eylemleri kınayadursun, örgüt kontrolü altındaki bölgelerde tarihi ve kültürel miras kapsamındaki eser ve yapıları tahrip etmeye devam ediyor.
IŞİD’in Suriye ve Irak’ta istila ettiği bölgelerde zarar verdiği tarihi kent ve eserlerin bazıları şöyle:
1. Horsabad Antik Kenti: Militanlar, bir hafta önce Irak’ın kuzeydoğusunda Musul’a 14 kilometre uzaklıkta bulunan 2 bin 700 yıllık antik kenti yıkmaya başladı. Konu hakkında açıklama yapan yetkililer kentin duvarlarının ve tapınakların bir kısmının yıkıldığını bildirdi. Asur Kralı II. Sargon tarafından M.Ö 717’de buraya bir saray inşa edildiği biliniyor. Yıkımın ardından Birleşmiş Milletler olayı ‘savaş suçu’ olarak nitelerken, Irak Turizm ve Tarihi Eserler Bakanı Adil Şerşab, ABD öncülüğünde kurulan uluslararası IŞİD karşıtı koalisyona yıkımı durdurmayı sağlamak amacıyla çağrı yapmıştı.
2. Aslan heykelleri: IŞİD, geçen yıl Nisan’da, 1980’lerde Rakka’ya taşınmadan önce Halep’e yakın konumda bulunan ve Asur kenti Arslantaş’tan getirilen aslan heykellerini yıktı. IŞİD, yapımı M.Ö 8’inci yüzyıla dayanan heykelleri buldozerle yerle bir etmişti.
3. Nimrud Antik Kenti: Musul’un 20 kilometre güneydoğusunda yer alan Süryani antik kenti Nimrud’un IŞİD militanları tarafından tahrip edildiğine dair haberler 12 gün önce gelmeye başladı. Asur döneminden kalma 3 bin yıllık antik kent, kanatlı boğa figürleriyle lamaşsu olarak bilinen heykellerle tanınıyor. Heykeller M.Ö. 7’nci yüzyıla dayanıyor.
4. Hz. Yunus Türbesi: IŞİD, geçen yılın Temmuz ayında Hz. Yunus Türbesi’ni yıkarak tüm dünyanın tepkisini üzerine çekmişti. Tamamıyla yıkılan türbenin patlama anı uzun süre akıllardan çıkmazken, caminin tarihi M.Ö 8’inci yüzyıla dayanıyor ve dünyanın birçok yerinden, farklı inanca sahip kişiler tarafından ziyaret ediliyordu.
5. Musul Müzesi: Örgütün video yayınlayarak duyurduğu yıkımda militanların Irak’ın en büyük ikinci müzesine balyoz ve matkaplarla girdiği görüldü. IŞİD’lilerin yıktığı, tarihi M.Ö 9’uncu yüzyıla kadar uzanan binlerce yıllık eserlerin yer aldığı müzede, UNESCO Dünya Mirası’ndan eserlerin de bulunduğu biliniyor.
6. Hadra Antik Kenti: Musul’un güneyinde yer alan ve 2 bin 300 yıllık bir tarihe sahip antik kenti yıkmaya başlayan terör örgütü militanlarının ilk olarak bölgedeki heykelleri hedef aldığı bildirildi. UNESCO Dünya Mirası listesinde bulunan Hadra’nın yıkımına başlanmasının ardından Iraklı yetkililer bir kez daha uluslararası kamuoyuna ve IŞİD karşıtı koalisyona çağrı yapmıştı.
7. Mari Antik Kenti: Suriye’nin Irak sınırına yakın, Fırat Nehri’nin batısında bulunan eski bir Sümer kenti olan Mari’nin tarihi M.Ö 3 bine dayanıyor. Örgütün yol açtığı yıkımın ardından uydudan çekilen fotoğraflarda tarihi bölgede bin 200’den fazla çukur açıldığı dikkat çekiyor. Mari, tarihi kil tabletlerle biliniyor.
17.03.2015 Radikal Haber: Neşe İdil
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder