Antik kentte çeşme bulundu

Tokat'ta Roma ve Helenistik döneme ait izlerin bulunması amacıyla Komana Antik Kenti'nde yürütülen kazı çalışmaları kapsamında, Roma dönemine ait olduğu tahmin edilen çeşmenin bir bölümü ortaya çıkarıldı. ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yerleşim Arkeolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve kazı heyeti başkanı Doç. Dr. Burcu Erciyas yaptığı açıklamada, Komana Antik Kenti'nde havuz olarak adlandırdıkları bölgede restorasyon öncesi çalışmaları yaptıklarını söyledi.

Önümüzdeki yıl restorasyon çalışmasına başlamayı planladıklarını belirten Erciyas, ''Daha önce havuz olarak adlandırığımız bölge yaptığımız ön çalışmada bir çeşme yapısı olduğunu düşünüyoruz. Biz bu yapıda kazı çalışmalarımızı son iki yıldır geniş çaplı olarak sürdürdük. Kazı çalışmalarında çeşmenin su sistemini ortaya çıkardık. Amacımız bu çeşmeyi ayağa kaldırarak çalışır hale getirmek'' diye konuştu.

''Bu çeşmenin örneklerine Kıbrıs ve Tunus'ta rastlıyoruz''

Restorasyon çalışması öncesi belgeleme çalışmasını tamamladıklarını ifade eden Erciyas, şunları kaydetti:

''Bu çeşme yapısının Roma dönemine ait olduğunu düşünüyoruz. Çeşmenin kamusal bir alanda olduğunu tahmin ediyoruz. Anadolu'da böyle altıgen yapılı bir çeşme yok. Onun için önemli bir mimariye sahip. Bu çeşmenin örneklerine Kıbrıs ve Tunus'ta rastlıyoruz. Hamamlarda veya kiliselerin avlularında bu şekilde anıtsal altıgen çeşmelerin, havuzların yer aldığını görüyoruz. Restorasyon çalışmasını önümüzdeki 3 yıl içinde tamamlamayı planlıyoruz. Su kaynaklarından birisini eski sisteme bağlayarak çeşmeyi halkın kullanımına açmayı planlıyoruz.''

Doç. Dr. Erciyas, ''Büyüklerin anlatımından hem de mimari olarak ön incelememizde burada bir çeşme yapısının olduğunu görüyoruz. Komana Antik Kenti'nin, Bizans döneminde yerleşim yeri olarak yoğun bir şekilde kullanıldığını biliyoruz'' ifadelerini kullandı.

Çeşmeye suyun geldiği boru hattına ilişkin tarla içlerinde başka kalıntılar da olduğunu anlatan Erciyas, ''Çeşmenin Roma dönemine ait olması daha yüksek görünüyor. Çeşme, sisteminin sağlam olmasından dolayı Cumhuriyetin ilk yıllarında da çeşme olarak kullanılmış. Çeşmede künk sistemi kullanılmış. Pişmiş topraktan borularla suyu getiriyorlar. Bu pişmiş toprakları bir araya getirdiklerinde su geçirmeyen harç kullanıyorlar. Bu sistemi de toprak altına gömüyorlar. Bu sistemden su getiriyorlar'' diye konuştu.

Komana Antik Kenti

Kaynaklarda, Mitridat Krallığı'nın yönetiminde önemli bir kültür merkezi olan ve Roma İmparatorluğu döneminde de özerkliğini koruyan Komana Antik Kenti'nin, ''Anadolu tanrısı Ma''ya adanmış kutsal alan olduğu belirtiliyor.

Aynı zamanda çevre bölgeler için ticaret merkezi görevi gördüğü ifade edilen bölgenin, o dönemde kutsal alanda düzenlenen festivaller, zengin pazar yeri ve kenti çevreleyen verimli arazisiyle Anadolu'nun her tarafından ziyaretçi aldığı kaydediliyor.

ODTÜ ve TÜBİTAK tarafından da desteklenen ''Komana Pontika Arkeolojik Araştırma Projesi'', Orta Karadeniz Bölgesi'nin klasik çağ kenti Komana'nın konumunu belirlemek ve kentsel dokusunu anlamak amacıyla 2004 yılında başlatılmıştı. Gümenek Hamamtepe bölgesindeki yüzey araştırmalarının ardından antik kentin gün yüzüne çıkartılması için kazılara başlanmıştı.